Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi (ÇÜTAM) Kültür Evi’nin bu haftaki konuğu ÇÜ Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Bedri Aydoğan oldu. Dr. Öğr. Üyesi Aydoğan, “Savaş, Propaganda, Mehmet Akif ve İstiklal Marşı” başlıklı konuşmasıyla ÇÜTAM katılımcılarıyla bir araya geldi.

 

Konuşmasına bazı kavramların tanımlarını yaparak başlayan Dr. Öğretim Üyesi Aydoğan, savaş ve propaganda sözcüklerini şöyle açıkladı: “Savaş, devletlerin diplomatik ilişkilerini keserek giriştikleri silahlı mücadele, harp, cenk, cidal. Propaganda ise bir öğreti, düşünce veya inancı başkalarına tanıtmak, benimsetmek ve yaymak amacıyla söz, yazı vb. yollarla gerçekleştirilen çalışma, yaymaca.”

 

“Mehmet Akif’in Çanakkale Savaşı Yıllarında Almanya’ya Propaganda Yapmak Amacıyla Gönderildi.”

Propaganda konusunda yararlanılacakların başında sanat, edebiyat ve yazarların geldiğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Aydoğan, Osmanlı’da bazı amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilen propagandalar için benzer bir tutum ve uygulamanın görüldüğünü söyledi. Propagandaya en uygun edebi tür olarak şiirden yararlanıldığını ve bunun örneğinin I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarında görüldüğünü ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Aydoğan bu dönemlerde Mehmet Akif başta olmak üzere Mehmet Emin Yurdakul gibi birçok şairin şiirlerinin bastırılarak halka ve askere dağıtılıp okutulduğunu, Tasvir-i Efkâr Gazetesi’nde “Asker Şarkıları” başlığı altında bir ilanın çıkmış olduğunu hatırlattı. Konuşmasına Mehmet Akif’in Çanakkale Savaşı yıllarında Almanya’ya propaganda yapmak amacıyla gönderildiğinden bahsederek devam eden Dr. Öğr. Üyesi Aydoğan, Akif’in Almanya’da dört ay kaldığını ancak bu sürede orada neler yaptığının kayıtlara geçmemiş olduğunu ifade etti. Konuyla ilgili olarak Mehmet Akif’in o dönemlerde yazdığı ve Almanya ile Türkiye’yi çeşitli yönlerden karşılaştırdığı “Berlin Hatıraları” şiiri üzerinde duran Dr. Öğr. Üyesi Aydoğan Milli Mücadele'nin devam ettiği sırada Mehmet Akif tarafından kaleme alınmış olan İstiklal Marşı’nın ortaya çıkma sürecinden ve yazılış hikâyesinden bahsetti.

 

Toplantı sonunda ÇÜTAM katılımcılarından gelen soruları yanıtlayan Dr. Öğr. Üyesi Bedri Aydoğan’a Merkez Müdürü Prof. Dr. A. Deniz Abik tarafından plaket takdim edildi.