Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş, asrın felaketi depremin daha çok tarım alanları üzerine yapılan binaları vurduğunu söyledi. Prof. Dr. Ortaş, “Depremle birlikte yıkılan her ev, aynı zamanda tarımın da yok olması anlamına gelmektedir.” dedi. 

Prof. Dr. İbrahim Ortaş yaptığı açıklamada, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan, Adana dâhil Ülkemizin birçok ilinde de ağır hasarlar bırakan depremin tarım üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekti. Depremden en çok etkilenen bölgenin önemli bir tarım bölgesi olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ortaş, şunları kaydetti; 

Depremin Etkilediği Alanlar Genelde Tarım Bölgeleridir

“Deprem Türkiye’nin tarım potansiyeli yüksek (Mersin’den-Elâzığ’a kadar) 12 İlini etkiledi veya etkisini hissettirdi. Depremin doğrudan etkilediği Adana’dan Diyarbakır’a kadar toplam 10 il 3.7 milyon hektar verimli tarım arazilerine sahip önemli üretim potansiyeline sahip illerdir. TÜİK verilerine göre deprem bölgesi aynı zamanda bir hayvancılık bölgesi olup Kahramanmaraş, Gaziantep, Adıyaman bölgesinde son yıllarda önemli miktarda keçi ve süt inekçiliği yapan çok sayıda hayvan çiftlikleri bulunmaktadır. Bu bağlamda bölgenin tam bir tarım bölgesi olduğu aşikardır.” 

Depremin Tarım Üzerindeki Olumsuz Yıkıcılığı

“Bölgenin geneli tarım ve tarıma dayalı üretim yapmaktadır. Deprem yalnız evlerin yıkılması ve on binlerce canımızın ölmesine yol açmadı, aynı zamanda evcil ve yabani hayat hayvanların ölmesine ve yaşam alanlarının yok olmasına yol açtı. Başta köyler ve kentlerin etrafındaki alanlarda tarım ve hayvancılık yapan yüzbinlerce çiftçinin varlıkları ve iş imkânları da ciddi düzeyde zarar gördü. Özellikle kırsalda depremin şiddetli derecede etkilediği alanlardaki çiftçilerin bir kısmı yaşamını yitirdi kalanların da bitkisel ve hayvansal üretim olanakları ve ekipmanları kullanılamaz hale geldi. Depremden birçok fabrika ve iş yeri çok ciddi hasar alarak üretim dışında kaldı.”      

Üretimin Etkilenmemesi İçin Öneriler

Bölgede ivedilikle kamu idaresi başta TİGEM, Tarım İl Müdürlükleri, Tarımsal Araştırma Kurumları ve ilgililer tarıma yönelik olarak yapılması gerekenler tespit etmelidir. Yapılması öncelikli olanlar şöyle sıralanabilir:

·         Deprem bölgesindeki insanların, özellikle de kırsal alanda yaşayanların öncelikle barınma, ısınma, beslenme gereksinimlerinin karşılanması elzem görülmektedir. 

·         Deprem bölgesinde tarımsal ilaç, gübre ve diğer girdileri satan bayilere ve esnafın enkaz altında kalan ya da hasar gören ürün ve malzemeleri için ek destek ve yardımlar yapılmalı.

·         Yıkılan ambarlarda kullanılmaz duruma gelen tohumluk ve damızlık ihtiyacı acilen sağlanmalı

·         Fide-fidan ihtiyacı belirlenmeli ve ivedilikle sağlanmalı.

·         Yıkılan ahır, ağıl ve kümeslerin tespit edilmesi, hayvan kayıpları belirlenmeli. Hayvanların barınabilmesi için uygun nitelikli çadır veya ahır ihtiyacı hızla karşılanmalıdır.

·         Varsa yaralı hayvanların tedavilerine öncelik verilmelidir.

·         Canlı kurtarılan hayvanlar elden çıkarılmamalı. Kamu eli ile güvenceye alınarak üretimde kalması sağlanmalı. Çiftçilerin geride kalan ürünü, hayvanı ve malı fırsatçıların istismarına bırakılmamalı.

·         Süt hayvanlarından sütleri toplanarak soğuk zincir yolu ile bölge dışındaki işletmelere nakledilerek ürünler bayatlamadan değerlendirilmeli. Toplumun beslenmesi için önemli.

·         Yıkılan ev ve işyerlerinin yeniden inşasına destek sağlanmalı. Yeni yapılacak yapılanmada kesinlikle tarım alanları üzerinde yeni yapılaşmalara izin verilmemelidir. Hayvan barınakları, kümeslerin yapılmasında depreme dayanıklılık dikkate alınmalı.