Çukurova Üniversiteli bilim insanları farklı Ar-Ge projeleriyle uluslararası alanda destek almaya devam ediyor. Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zehra Yeğingil’in yönetici olduğu uluslararası NATO SPS projesi üç yıllık süre için desteklendi.
Projenin araştırmacıları arasında Fizik Bölümü’nden Prof. Dr. Zehra Yeğingil, Prof. Dr. Faruk Karadağ ve Doç. Dr. Ahmet Ekicibil, Kimya Bölümü’nden Prof. Dr. Tunç Tüken, Kimya Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Gözde Tansuğ, Dr. Öğretim Üyesi Ebru Erünal, ÇÜ Fizik Bölümü’nden Dr. Adnan Özdemir, Volkan Altunal, Veysi Güçkan, Arş. Gör. Dr. Gökmen Sığırcık, ÇÜ Kimya Bölümü’nden Dr. Nurdeniz Kıcır bulunuyor. Doç. Dr. Mustafa Akyol Adana Alpaslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden, Haktan Bozdemir de Ankara SBÜ Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Kliniği projeye katkı sağlıyor.
NATO’nun Barış ve Güvenlik için Bilim Programı olan SPS (Science for Peace and Security (SPS) Programme) ile ileri teknolojiler, terörle mücadele, kimyasal-biyolojik-radyolojik ve nükleer (CBRN) ajanlara karşı korunma konularıyla ilgili projeler destekleniyor. Bu program çerçevesinden Çukurova Üniversiteli Bilim İnsanı Prof. Dr. Zehra Yeğingil’in yürütücülüğünü yaptığı bir kimyasal-biyolojik-radyolojik ve nükleer ajanlarına karşı savunma projesi olan radyolojik terörizme karşı dozimetre geliştirilmesi projesi destek buldu.
Geliştirilen Dozimetreler için NATO’dan toplamda 1,000,000 EURO Destek Alındı
Geliştirilmesi planlanan radyasyon dozimetreleriyle NATO tarafından ikinci kez desteklenen Prof. Dr. Yeğingil, proje ve destek hakkında şu bilgileri verdi:
“SPS projeleri NATO ve NATO ortak ülkelerinin bilimsel ortamlarını ve bilimsel aktivitelerini, son teknolojinin gereksinimine uygun aletlerin satın alınmasına katkı sağlayarak, araştırma laboratuvarlarını ve genç bilim insanlarını fonlayarak destekliyor. SPS projeleri desteğiyle, NATO ülkeleri ve NATO ortak ülkelerinin bilim insanları sadece yaptıkları projelerin sonuçlarından yararlanmamakta aynı zamanda bu ülkelerin uluslararası bilimsel toplulukla integrasyonları da sağlanmaktadır. Çok uluslu bu projenin ismi ‘Radyosyan yayan bir patlamayla oluşan acil durumda maruz kalınan dozunun ve radyoaktif kaynağın cinsinin belirlenmesi’dir.”
Türkiye’den Çukurova Üniversitesi Projeyi Yürütüyor
“Bu projenin toplam uluslararası çalışma grubu sayısı sekiz olarak açıklanırken bu gruplar NATO ülkelerine (Türkiye, ABD, Polonya) ve NATO ortak ülkelerine (İsrail, Ukrayna, Yeni Zelanda) ait enstitülerdir. Türkiye’den Çukurova Üniversitesi (13 araştırmacı) ile bu projenin yürütücülüğünü üstlenmiştir. Türkiye’den Mersin Üniversitesi, Ukrayna’dan iki farklı enstitü ve diğer ülkelerden birer enstitü projede görev almaktadır. NATO SPS projesiyle, toplamda 500,000 EURO ile desteklenen bu proje grupları işbirliği içerisinde çalışacaktır. Projenin ana amacı, radyoaktif maddelerin kullanıldığı beklenmedik bir terörist saldırı karşısında halkın önceden üzerlerinde taşıyabileceği özelliklere sahip olacak şekilde tasarlanmış dozimetreleri geliştirmek ve bu dozimetreler sayesinde, saldırı sırasında kişinin maruz kaldığı dozu belirlemek; aynı zamanda radyoaktivitenin cinsine karar vermek. Böylece beklenmedik bir felaket sırasında hastanelerdeki triaja yardımcı olmaktır.”
Prof. Yegingil’in Yürütücüsü Olarak Desteklendiği İkinci NATO SPS Projesi
“Aslında bu proje, Prof. Yegingil’in yürütücüsü olarak desteklendiği ikinci NATO SPS projesidir. Birinci proje 2014-2018 yılları arasında NATO tarafında 435,000 EURO ile desteklenmiştir. Bu proje de yine radyolojik terörizm karşıtı çalışmalara destek vermeyi amaçlayan bir radyolojik dozimetre geliştirme projesiydi. Buna göre NATO, bu iki projeyle toplamda yaklaşık 1,000,000 EURO ile terörizmle mücadelede yeni dozimetre geliştirilip halkın üzerinde önceden taşınması projesine destek sağlamıştır. Bu ve değişik ülkelerin işbirlikleriyle gerçekleştirilen, NATO SPS programıyla desteklenen yüzlerce proje, NATO’nun terörizmle mücadele konusunda ne kadar duyarlı olduğunu göstermektedir.”